▪️انواع کمدی در تاریخ سینما
«کمدی اسکروبال» – که به اشتباه آن را ایرانیان «کمدی خُلبازی» ترجمه کردهاند – نوعی فیلم کمدی است؛ زیرشاخهای از ژانر کمدی رمانتیک است که در دوران رکود بزرگ، از اوایل دهه ۱۹۳۰ و اوایل دهه ۱۹۵۰ رواج یافت و داستان عاشقانه سنتی را به سخره میگیرد. این کمدی ویژگیهای ثانویهای شبیه به فیلم نوآر دارد که با یک شخصیت زن که بر رابطه با شخصیت اصلی مرد تسلط دارد، متمایز میشود. مردانگی مرد به چالش کشیده میشود، و این درگیری، نبردی طنزآمیز بین دو جنس میشوند.
این فیلمها با عرضه شخصیتهای شاد و سرخوش که با بیخیالی در دنیایی پر از ثروت و شکوه به سر میبردند، گریزگاهی بودند برای مردم خسته و برای مدتی کوتاه آنها را از مسائل و مشکلاتی که پیش رویشان بود، دور میکردند. این فیلمها در عین حال، انتقاد تلخ و گزندهای بودند علیه طبقه ثروتمند و بیخیال و در پایان هم، با ازدواج بین دختر ثروتمند و پسر طبقه فقیر یا متوسط تمام میشدند. اساس این کمدیها مبتنی بر لودگی بود و بسیار پر هرج و مرج بودند. در این کمدیها مهملگویی بسیار رواج داشت و جالب آنکه این مهملگوییها در عین بیمنطقی، منطقی جلوه میکردند.
یکی از ویژگیهای بارز کمدیهای اسکروبال، شخصیتی بود که قهرمان زن این فیلمها ارائه میداد. این زنان آزاد و مستقل و باهوش بودند و در برابر مردان دارای استقلال رأیی طنز و طناز بودند و عزم بالایی از خود به نمایش میگذاشتند. این ژانر همچنین پیوندهای عاشقانه بین اعضای طبقات اجتماعی مختلف را نشان میدهد، مانند فیلمهای «نمیتوانی آن را با خودت ببری» (۱۹۳۸) یا «مرد من گادفری» (۱۹۳۶)
قرن بیستم (۱۹۳۴)، ساخته هاکس را میتوان به نوعی از کلیدیترین این نوع کمدیها دانست؛ اما فیلم «در یک شب اتفاق افتاد» (۱۹۳۴)، ساختهٔ فرانک کاپرا بود که ویژگیها و قواعد این نوع کمدی را به خوبی عرضه کرد. چیزی که باعث شد این نوع کمدی بیشتر درک شود. یکی دیگر از مهمترین فیلمهای این نوع کمدی که در عین حال پرشورترین و بیمنطقترین آن هم هست، فیلم پرورش بیبی (۱۹۳۸)، ساخته هاوارد هاکس بود.
این گونه کمدیها با دیالوگهای حاضرجوابانه و سرعتی سرسامآور از بورلسکهای تصویری سینمای اسلپاستیک صامت الهام گرفته بودند. حرکت نمایشی در این کمدی ها به طور معمول بر زوجی عجیب و غریب که گرفتار مخمصه میشوند، تمرکز مییافت.
آنچه کمدی اسکروبال را از کمدی رمانتیک عمومی متمایز میکند این است که «کمدی اسکروبال بر تمسخر خندهدار عشق تأکید دارد، در حالی که کمدی رمانتیک سنتیتر در نهایت بر عشق تأکید میکند.» از دیگر عناصر کمدی اسکروبال میتوان به حاضرجوابیهای سریع و همپوشان، موقعیتهای مضحک، مضامین فرار از واقعیت، نبرد فیزیکی دو جنس، تغییر قیافه و بالماسکه و خطوط داستانی مربوط به معاشقه و ازدواج اشاره کرد. برخی از نمایشنامههای کمیک نیز به عنوان کمدی اسکروبال توصیف میشوند.
در اصل «کمدی اسکروبال» نام خود را از «اسکروبال» گرفته است. نوعی پرتاب سریع در بیسبال و سافتبال که در جهت مخالف سایر پرتابهای سریع حرکت میکند. این ویژگیهای پرتاب اسکروبال همچنین پویایی بین شخصیتهای اصلی در فیلمهای کمدی اسکروبال را نیز توصیف میکند.
با این حال، «کمدی اسکروبال» احتمالاً نام خود را از کاربرد غیرمعمول و سرگرمکننده این اصطلاح در سرگرمی ملی گرفته است. قبل از کاربرد این اصطلاح در نقد فیلم دهه ۱۹۳۰، از «اسکروبال» در بیسبال برای توصیف یک بازیکن عجیب و غریب و «هر توپ پرتاب شدهای که به شکلی غیرمعمول یا غیرمنتظره حرکت میکند» استفاده میشد.
بدیهی است که این ویژگیها، بازیگران فیلمهای کمدی اسکروبال را نیز توصیف میکنند. از «کارول لومبارد» عجیب و غریب گرفته تا حرکت غیرمعمول یا غیرمنتظره «کاترین هپبورن» در فیلم «بزرگ کردن بیبی» (۱۹۳۸)؛ و یا روابط پر چالش خانوادگی آثار کاپرا. همانند شوخیهای دیوانهوار در بیسبال، کمدی اسکروبال از رفتار دیوانهوار بعنوان منشوری برای مشاهده یک دوره آشفته در تاریخ آمریکا استفاده میکند.
- مثالهایی از کمدی اسکروبال:
«زن مو نقرهای» اثر «فرانک کاپرا» (۱۹۳۱)؛ «بانویی برای یک روز» اثر «فرانک کاپرا»؛ «طرحی برای زیستن» اثر «ارنست لوبیچ» (۱۹۳۳)؛ «در یک شب اتفاق افتاد» اثر «فرانک کاپرا» (۱۹۳۴)؛ فیلم «قرن بیستم» اثر «هاوارد هاکس» (۱۹۳۴)؛ و «پری خوب» اثر «ویلیام وایلر» (۱۹۳۵)؛ «هیچ چیز مقدس نیست» اثر «ویلیام ولمن» (۱۹۳۷)؛ «پرورش دادن بیبی» اثر «هاوارد هاکس» (۱۹۳۸)؛ «بانو ایو» اثر «پرستن استرجس» (۱۹۴۱) و «منشی همه کارۀ او» از «هاوارد هاکس» (۱۹۴۰)؛ از بهترین و مشهورترین آثار کمدیهای اسکروبال هستند.
📚| «کمدی رمانتیک دربرابر کمدی اسکروبال »
✍️| نویسنده: گرینگ وس. دی